Tabliczka znamionowa – co to takiego?
Tabliczki znamionowe są oznaczeniami, które spotykamy na co dzień. Ich powszechność wynika z faktu, że prawo nakłada obowiązek ich umieszczania na wielu maszynach, urządzeniach elektrycznych czy pojazdach. Zazwyczaj tabliczka znamionowa jest faktycznie tabliczką, wykonaną z blachy stalowej, aluminiowej, cynkowej bądź mosiężnej, choć spotykane są również tabliczki z tworzyw sztucznych, a nawet naklejane.
Zgodnie z wymaganiami obowiązującej dyrektywy maszynowej 2006/42/WE, tabliczka stanowiąca oznakowanie maszyny powinna być widoczna, czytelna oraz trwała. Powinna znajdować się więc w miejscu niezasłoniętym przez inne części urządzenia, np. na obudowie. Litery na tabliczce muszą być wielkości umożliwiającej odczytanie informacji. Technika wytwarzania tabliczki musi gwarantować trwałość wykonanych zapisów. Litery nie powinny ulec starciu w czasie przewidywanego okresu eksploatacji maszyny. Dla przykładu, w latach siedemdziesiątych XX wieku powszechną praktyką było wytwarzanie tabliczek metodą nadruku. Technika ta zastąpiła wykorzystywaną wcześniej technologię wytrawiania chemicznego, była bowiem nie tylko szybsza i tańsza, ale również bardziej przyjazna dla środowiska. Niestety, tabliczki wykonane tą metodą były mało trwałe, a nadrukowane napisy bladły pod wpływem promieniowania ultrafioletowego oraz w kontakcie z rozpuszczalnikami organicznymi. To dlatego trudno znaleźć dzisiaj oryginalną tabliczkę znamionową traktorów Zetor czy samochodów marki Syrena.
Poza trwałością samego napisu, trwałe musi być również połączenie tabliczki z oznakowanym urządzeniem, maszyną lub pojazdem. Niegdyś mocowano je na półokrągłe nity, później zmieniono je na stalowe wkręty i nity aluminiowe. Obecnie tabliczki są najczęściej spawane, mocowane na nity lub naklejane, jeśli mają formę naklejek znamionowych, drukowanych lub grawerowanych laserowo na folii samoprzylepnej.
Jakie informacje zawierają tabliczki znamionowe?
Tabliczki znamionowe zazwyczaj zawierają takie informacje o oznakowanym produkcie jak:
- oznaczenie producenta,
- model /typ maszyny, urządzenia lub pojazdu,
- dane dotyczące silnika (typ, numer, moc, pojemność),
- rok produkcji,
- numer seryjny,
- parametry eksploatacji urządzenia (ładowność, masę, dopuszczalną prędkość itp.).
Tabliczki znamionowe na pojazdach
Tabliczki znamionowe znajdziemy na wszystkich maszynach oraz urządzeniach elektrycznych i elektronicznych. Są one wymagane również jako obowiązkowe oznakowanie pojazdów, zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Infrastruktury z dnia 21 października 2011 r. w sprawie szczegółowego sposobu oraz trybu nadawania i umieszczania w pojazdach cech identyfikacyjnych. W Polsce, w tabliczkę taką musi zostać wyposażony każdy pojazd dopuszczony do ruchu, a więc posiadający tablice rejestracyjne lub inne oznaczenie identyfikacyjne. Do pojazdów takich zaliczyć można maszyny i pojazdy rolnicze, takie jak np. ciągniki, przyczepy, kombajny i prasy zbożowe, ale również rozrzutniki obornika.Poza ogólnymi tabliczkami znamionowymi, tego typu oznaczenia stosowane są również dla poszczególnych komponentów maszyn, urządzeń i pojazdów, takich jak np. jednostki napędowe lub haki holownicze.